Młode drzewka o delikatnych pędach są niewątpliwym przysmakiem dla dzikich zwierząt, które zgryzając pędy nierzadko uszkadzają całe drzewko. Jelenie, daniele i muflony chętnie skubią również młodą i cienką korę, powodując w ten sposób spałowanie drzew. Dodatkowo jeleniowate wycierają scypuł, czyli warstwę skórną, pokrywającą poroże, zdzierając w ten sposób korę na pniach co fachowo nazywa się osmykiwaniem. Dobra wiadomość jest taka, że istnieją skuteczne sposoby ochrony młodych drzewostanów.

Źródło: https://womanseyeview.me/2016/05/04/bear-with-me/teeth-marks/

Ogrodzenie chroniące fragment lasu

Ogrodzenie określonej powierzchni leśnej zabezpiecza przed zgryzaniem, spałowaniem i osmykiwaniem. Siatka wykonana z drutu mocowana do drewnianych lub metalowych słupków to najpowszechniej stosowane rozwiązanie. Ogrodzenia w lesie muszą być regularnie sprawdzane, ponieważ jeżeli tylko jakiekolwiek drzewo przewróci się na siatkę, sarny bardzo szybko znajdą wejście do młodnika i oskubią drzewka z pędów. Dzięki ogrodzeniu można zaobserwować, jak zachowuje się las nienaruszany przez dziką zwierzynę. Obserwacja ta jest szczególnie interesująca w lasach odnawianych naturalnie.

Ochrona pojedynczych drzew

Pojedyncze drzewka można zabezpieczać siatką drucianą, tworząc ogrodzenie dla każdego drzewka z osobna. Oprócz tego dostępne jest wiele innych rodzajów zabezpieczenia mechanicznego np. osłonki z tworzywa ulegającego biodegradacji, specjalne taśmy i różne konstrukcje druciane, które mają za zadanie chronić młode drzewka. Na rynku dostępne są również środki chemiczne, które swoim smakiem i zapachem odstraszają zwierzęta. Oprócz tego można stosować środki naturalne i mniej inwazyjne jak np. zabezpieczanie pędów wierzchołkowych kosmkami wełny owczej. Wełna nie powoduje uszkodzeń pędów, jednak w tym przypadku ważne jest regularne sprawdzanie czy nie została ona zdmuchnięta przez wiatr. Wełny nie należy jednak wiązać ani supłać, gdyż grozi to wrastaniem jej w pęd. Wydziela ona charakterystyczny zapach, który odstrasza jeleniowate.

Inne środki ochrony

W celu zapobiegania osmykiwaniu dobrze się sprawdza ochrona mechaniczna. Najprostszym sposobem jest zabezpieczenie drzew gałęziami świerka. Umieszcza się je w ziemi wokół drzewa, które podlega ochronie. Spałowanie można ograniczyć stosując ręczne narzędzia do miejscowego nacinania kory. Powoduje to wypływ żywicy, która krzepnąc tworzy szorstką powierzchnię zniechęcającą zwierzę do jej spałowania. Inną metodą jest zapewnianie dzikim zwierzętom alternatywnych źródeł pokarmu. Przykładem takich działań są poletka łowieckie, dokarmianie zwierząt w okresie zimowym oraz sadzenie drzew przeznaczonych do zgryzania.

Poletka łowieckie to miejsca upraw roślin pastewnych, które służą dokarmianiu dzikich zwierząt. Dzięki temu zwierzęta odciągane są od upraw rolniczych i mniej chętnie zgryzają pędy czy korę z drzew w lesie. Oprócz saren, jeleni i dzików z poletek korzystają też chętnie zające i kuropatwy. 

Drzewa i krzewy przeznaczone do zgryzania sadzone są na niedużych obszarach, a gatunki wybiera się według preferencji zwierząt. Dzięki takim obszarom zwierzęta rzadziej zgryzają młode drzewka, które służą odnowieniu lasu, a skupiają się na tych, które są specjalnie dla nich sadzone. Podobny efekt można uzyskać w przypadku niektórych gatunków drzew prymitywnych, które występują w różnych obszarach leśnych. Ich cechą charakterystyczną jest fakt, że szybko się rozmnażają i samoczynnie rozprzestrzeniają. Przykładem jest jarzębina, która jest przysmakiem wielu zwierząt. 

Dokarmianie zwierząt w warunkach ekstremalnych jest bardzo ważne szczególnie w okresie zimowym, gdy pokarm przykryty jest śniegiem i lodem. Nie należy tego absolutnie robić podczas łagodnych zim, ponieważ zwierzęta powinny radzić sobie same w zdobywaniu pokarmu. Dokarmianie możliwe jest tylko w porozumieniu z leśniczym i w stałych miejscach. Bardzo ważne jest podawanie właściwej karmy w ograniczonej ilości. Zbyt intensywne dokarmianie może zaburzyć sen zimowy dzikich zwierząt i spowodować zgryzanie pędów na jeszcze większą skalę.