Zalesianie: Jak prawidłowo sadzić las?

Zalesianie wymaga przede wszystkim czasu i odpowiedniego planowania. W pierwszej kolejności należy ustalić jakie drzewa powinny zostać posadzone i w jaki sposób. Przy wyborze gatunków drzew oprócz warunków klimatycznych należy wziąć pod uwagę również ilość opadów, zawartość składników odżywczych w glebie, profil glebowy oraz położenie obszaru przeznaczonego do zalesienia, a także zachodzące zmiany klimatu.

Las mieszany w miejsce drzewostanu jednorodnego

Wiele argumentów ekologicznych i ekonomicznych przemawiających za lasem mieszanym jest powszechnie znanych i oczywistych. W przeciwieństwie do drzewostanów jednorodnych, las mieszany to większa różnorodność biologiczna. Dzięki temu są one bardziej odporne na burze a szkodniki, takie jak korniki rozmnażają się w nich wolniej. Podsumowując, w lasach mieszanych o wiele rzadziej dochodzi do całkowitego zniszczenia drzewostanu.

Najważniejsza jest mieszanka gatunków drzew

To jakie gatunki drzew powinny zostać wymieszane i posadzone na danym terenie jest kwestią indywidualną. Nie ma prostych i jednakowych recept. Oprócz właściwości gleby, powietrza i położenia terenu, należy pamiętać o sadzeniu drzew przyszłości, czyli takich drzew, które będą podtrzymywać lokalny ekosystem i przeciwdziałać zmianom klimatu. Dlatego przed rozpoczęciem zalesiania, warto zapytać o radę np. leśniczego.

Naturalne odnowienie lasu czy nasadzenia drzew?

Odkąd istnieją leśnicy pytanie czy zostawić las, żeby naturalnie się odnawiał, czy aktywnie sadzić drzewa, jest tematem wielogodzinnych dyskusji. Obecnie uważa się, że najlepszą opcją jest wariant mieszany, łączący oba te podejścia. Celem jest stworzenie lasu, który jest idealnie dostosowany do warunków panujących na danym obszarze, jest odporny na burze i działanie szkodników takich jak korniki. Wszędzie tam, gdzie warunki są sprzyjające, warto umożliwić naturalne odnawianie się lasu. Natomiast nowe gatunki drzew przyszłości, które nie występują naturalnie na danym obszarze, muszą zostać posadzone przez człowieka. Nie należy również zapominać o kosztach. Las, który odmładza się samoczynnie jest, przynajmniej na początku, tańszy niż aktywne zalesianie dużych obszarów. Z drugiej jednak strony las odnawiający się w sposób naturalny wiąże się z większym nakładem prac pielęgnacyjnych.

Sadzonki ze szkółek

W szkółkach naturalna presja selekcyjna jest o wiele mniejsza. Kontrolowane, stąd korzystniejsze warunki wzrostu sprawiają, że również te mniej odporne drzewa przeżywają i są sadzone w lesie. Można zatem wysnuć wniosek, że drzewa pochodzące z lasów naturalnie odnawianych mają większy potencjał adaptacyjny niż sadzonki ze szkółek.

Ochrona lasu

Zadaniem leśników będzie jak najdokładniejsze oszacowanie warunków, które będą panowały na danym obszarze. Wtedy wiadomo będzie jakie gatunki drzew należy sadzić, aby powstały w ten sposób las spełniał nasze wymagania także w przyszłości. Biorąc pod uwagę wszystkie kwestie opracowania planu zagospodarowania lasu, wyboru gatunków drzew i analizę przyszłych warunków w danym terenie, niezbędne będą podstawowe kompetencje z zakresu leśnictwa.